Ontwerp is de basis van de warmtepompinstallatie

Ontwerp is de basis van de warmtepompinstallatie

Bij het plaatsen van een elektrische warmtepomp gelden meer voorwaarden dan bij het plaatsen van een standaard cv-ketel. Voor een efficiënt draaiende warmtepomp zijn een goed ontwerp en exacte inregeling noodzakelijk. Om meer ervaring op te doen gaat Intergas dit najaar een testtraject in met installateurs.

Tijdens het testtraject introduceert Intergas de nieuwe driedelige warmtepomp Xource. Het bedrijf uit Coevorden begeleidt installateurs hierbij proactief. Het vraagt installateurs: "welke ondersteuning hebben jullie nodig bij het plaatsen van een warmtepomp? "Sinds 2018 wil de overheid de warmtevraag in woningen elektrificeren. All electric is het motto en dat betekent dat ook wij een transformatie doormaken", vertelt Henk Bouwman.

Installatie warmtepomp is anders

De cv-ketel blijft nog steeds populair

Bouwman is Sales Engineer Warmtepompen bij Intergas en spreekt dagelijks met installateurs. Hij weet waar zij tegenaan lopen bij het plaatsen van cv's en warmtepompen. "Een warmtepomp installeren is wezenlijk anders dan de montage van een cv-ketel. Het vraagt niet alleen om een andere berekening van de warmtevraag, maar vergt tevens nieuwe vaardigheden."

Dat verklaart misschien ook wel de blijvende populariteit van de cv-ketel; de markt voor gasketels krimpt nauwelijks. Om meer inzicht te krijgen analyseerde Bouwman de warmtepompmarkt en stuitte hij op interessante uitkomsten. "In 2019 zijn er 50.000 warmtepompen geplaatst. Ruim 50% zijn lucht-luchtwarmtepompen gekoppeld aan de airconditioning. De verkoop van lucht-waterwarmtepompen bedroeg slechts 23.000 stuks. Hiervan zijn er 11.000 terechtgekomen in de nieuwbouw, de rest in bestaande woningen."

Voorwaarden voor de warmtepomp

Het aantal warmtepompen dat wordt afgezet is dus nog bescheiden. Kan Bouwman dit uitleggen? "Een aantal zaken speelt een rol. In vergelijking met de cv-ketel moet er met veel meer zaken rekening gehouden worden. Is de meterkast voorzien van 2x24A? Is de woning voldoende geïsoleerd en hoe wordt er geventileerd? Deze randvoorwaarden hebben direct invloed op het functioneren van de warmtepomp.

Anders dan bij een gasketel - waar gerekend wordt met een ΔT 10°C (vloerverwarming) - draait een warmtepomp het meest efficiënt bij een ΔT 5°C. En het liefst nog een graadje lager, omdat het verschil tussen de aanvoer- en retourtemperatuur de hoogte van het energieverbruik bepaalt.

We hebben een prachtige warmtepomp ontwikkeld waar veel installateurs mee uit de voeten kunnen.”

Houd rekening met de warmteafgiftesystemen

Hoe kleiner het temperatuurverschil, des te efficiënter werkt de pomp. Daarom moet met alle factoren rekening gehouden worden, ook met de warmteafgiftesystemen. Is de vloerverwarming geschikt voor lagetemperatuurverwarming of is de woning voorzien van lagetemperatuurconvectoren?

"Dit is van invloed op de inregeling van de warmtepomp. Bij vloerverwarming volstaat een aanvoertemperatuur van 35°C , voor convectoren gaat de voorkeur uit naar 40°C. In beide gevallen geldt echter wel dat de ΔT bij voorkeur 5°C moet bedragen."

Nieuwe vaardigheden

Warmtepomp Xource

De transformatie van verwarmen met aardgas naar elektrisch verwarmen, vereist nieuwe vaardigheden van de installateurs; nieuwe ontwerpen en andere montage. "Maar wij gaan hen daarbij helpen", zegt Bouwman. "Vanaf 1 september gaan we installateurs in de praktijk ondersteunen. Dat doen we in ons kenniscentrum in Coevorden, maar ook op locatie. We willen namelijk zien waar zij in de praktijk tegenaan lopen."

De directe aanleiding om dit traject starten is de lancering van de warmtepomp Xource. "We hebben een prachtige warmtepomp ontwikkeld waar veel installateurs mee uit de voeten kunnen. De komende maanden willen deze met hen uitgebreid testen. We gaan samen aan de tekentafel zitten, de installateur krijgt Xource direct van ons geleverd én we staan hen terzijde bij de ingebruikname."

Vanaf januari leveren we de warmtepomp uitsluitend via de groothandel.”

Levering via de groothandel

Loopt Intergas daarbij de groothandel niet voorbij? Bouwman: "Geenszins, dit is een fase voor de grootschalige uitrol. Vanaf januari leveren we de warmtepomp uitsluitend via de groothandel, verrijkt met de ervaring die we nu hebben opgedaan. Deze wordt namelijk verwerkt in trainingen voor ontwerpers en monteurs. Deze verzorgen we in Coevorden, bij groothandels, bedrijven en online."

Driedelig warmtepompsysteem

Intergas heeft de beproefde techniek uit de cv-ketel in Xource verwerkt en levert een driedelig warmtepompsysteem, bestaande uit de HPCU (Heat Pump Control Unit), de boiler en een monoblock. "Drie delen in plaats van twee, heeft zowel voor als nadelen", zegt Bouwman eerlijk.

"Op locatie vergt het meer installatiehandelingen. Daar staat tegenover dat door de scheiding van de HPCU en de boiler de warmtepomp veel eenvoudiger te transporteren is en de verschillende elementen meer flexibiliteit bieden qua plaatsing."

De boiler kan bijvoorbeeld op een afstand van maximaal tien meter van de HPCU geplaatst worden. Dat geeft lucht in technische ruimten die meestal niet zo ruim bemeten zijn. "Let er dan wel op dat de leidingen tussen de boiler en HPCU een grotere diameter nodig hebben", geeft Bouwman als tip.

Gelijkenis met cv-ketel

Wat opvalt is de gelijkenis met de cv-ketel. Op het eerste oog is er nauwelijks onderscheid tussen Xtreme en de warmtepomp Xource. "De omkasting is bijna identiek, alleen de rookgasafvoer is vervangen voor een ontluchter. En ook aan de binnenzijde zullen monteurs overeenkomsten zien met de gasketel. Beproefde componenten zoals de printplaat, sensoren en pompen zijn behouden."

Daarmee stipt Bouwman een ander wezenlijk verschil aan met andere warmtepompen; meestal bevinden deze zich in de buitenunit. "Wij zijn er echter van overtuigd dat pompen beter functioneren in een binnenklimaat." In de HPCU van Xource zijn in plaats van een driewegklep twee ingebouwde elektronische modulerende circulatiepompen ondergebracht. Eén die het water richting de afgiftesystemen stuurt, de tweede voert het water naar de boiler.

"Bewust is ervoor gekozen om het water richting boiler via de platenwisselaar te leiden. Het is een efficiënte manier om het water minstens 6 °C voor te verwarmen en draagt bij aan de energiezuinigheid."

Via het ICX platform kan de warmtepomp volledig worden ingeregeld.”

ICX platform

Nog een punt van herkenning is het ICX platform. Voor Xource is hetzelfde platform als voor de Xtreme beschikbaar. Bouwman: "Via het ICX platform kan de warmtepomp volledig worden ingeregeld. Naast het Service Dashboard kan er gebruikgemaakt worden van de Comfort Touch app, Comfort Touch Xource en de Intergas gateway om de installatie te monitoren."

Voor nieuwe en bestaande bouw

Xource heeft een vermogen van 7kW waardoor hij geschikt is voor bestaande en nieuwe bouw. "Gezien de afzetmarkt voor warmtepompen - meer dan de helft wordt in bestaande woningen geplaatst - is dat een logische keuze."

Groter vermogen

Tegelijk is dat 3kW meer vermogen dan de 4kW die gehanteerd wordt voor BENG-woningen. "En ook meer dan benodigd is voor een twee-onder-een-kap woning die aan de EPC-eisen voldoet. Meestal wordt dan uitgegaan van 6kW. Wij kiezen echter bewust voor een warmtepomp met een iets groter vermogen. Hierdoor draait de warmtepomp niet op het volle vermogen en is hij nog energiezuiniger."

Dit artikel is gesponsord door Intergas

NIBE S735 ventilatiewarmtepomp zonder buitenunit - beeld: NIBE

All-electric ventilatiewarmtepompen zonder buitenunit

Kleinere ventilatiewarmtepompen worden vaak in hybride opstelling toegepast. Maar afgevoerde ventilatielucht bevat zoveel energie, dat...

Slimme systemen en cybersecurity: waar moet je op letten

Slimme systemen en cybersecurity: waar moet je op letten

Slimme systemen kunnen worden verbonden met andere systemen en/of via het internet. Waar moet je op letten dat die verbinding ook cybersecure is?

Wensenlijst voor warmtepompfabrikanten

Wensenlijst voor warmtepompfabrikanten

Eind 2023 inventariseerde TDI een webinar over welke verbeterpunten de installatie van warmtepompen zouden kunnen versnellen. Bij dat webinar waren...

Van restwarmte naar duurzame energie

Van restwarmte naar duurzame energie

JOA Air Solutions uit Delft start deze maand met een baanbrekend energieterugwinningsproject. Daarbij wordt restwarmte van tabaksindustrie omgezet...

Stiebel Eltron WPL 09 ICS classic compact plus Set - afbeelding uit brochure Stiebel Eltron

All-electric lucht-water warmtepompen zonder buitenunit

Sommige all-electric lucht-water warmtepompen kunnen ook hybride draaien, met een cv-ketel als achtervang. Uitgangspunt bij all-electric is echter,...

Inventum Spaarpomp: hybride ventilatiewarmtepomp zonder buitenunit - foto: Inventum

Hybride lucht-water warmtepompen zonder buitenunit

Hybride opstellingen zonder buitenunit hebben altijd een tweede opwekker nodig, als achtervang wanneer de warmtepomp niet aan de warmtevraag kan...

Lucht-water warmtepompen zonder buitendeel

Lucht-water warmtepompen zonder buitendeel

De klant wil een (hybride) warmtepomp, maar niet 'zo'n lawaaikast buiten'. Daar zijn verschillende oplossingen voor, met en zonder buitendeel. De...

TDI in gesprek met warmtepompfabrikanten

TDI in gesprek met warmtepompfabrikanten

Stichting Team Duurzaam Installeren (TDI) heeft zich als doel gesteld het installatietempo van (hybride) warmtepompen in bestaande woningbouw te...