Waterstof staat aan in wijk Wagenborgen

Waterstof staat aan in wijk Wagenborgen
De groen gearceerde woningen vormen WaterstofWijk Wagenborgen

De waterstof pilot in het Groningse dorp Wagenborgen gaat een nieuwe fase in. Inmiddels is de levering van waterstofgas opgestart en branden de eerste cv-ketels op groene waterstof.

De verwarmingsinstallaties in de WaterstofWijk Wagenborgen combineren een hybride warmtepomp met een op 100% waterstofgas gestookte hr-ketel van Intergas. In de komende tijd gaan nog 33 woningen over van aardgas naar waterstofgas. De huizen krijgen hun waterstof geleverd vanaf het Waterstof Ontvangst Station (WOS) bij Eelshuis Energie in Siddeburen.

Waterstofgas in bestaand gasnet

Wanneer Nederland geen aardgas meer gebruikt, heeft Enexis zijn gasnetten in de toekomst niet meer nodig voor aardgas. Er liggen in Nederland vele kilometers gasnet die geschikt zouden zijn voor hergebruik met waterstofgas. Waterstof is een veel genoemd alternatief voor aardgas. Wanneer energieleveranciers waterstofgas via het bestaande gasnet kunnen leveren, heeft waterstof de potentie het gasnet een nieuw leven te geven.

Bram Gerrist, directeur Innovatie & Ontwikkeling Enexis: “We leren hier hoe waterstof veilig te distribueren door bestaande gasleidingen. Dat doen we met lage en hoge druk om te leren hoe dat werkt voor woningen en industrie. Als het ons hier lukt, lukt het ons overal.”

Theorie in de praktijk getest

Naast vele theoretische onderzoeken laat Enexis met de pilot in Wagenborgen ook zien dat het kán. De afgelopen jaren is hard gewerkt om dit mogelijk te maken. De benodigde infrastructuur is aangelegd en de sociale huurwoningen van woonstichting Groninger Huis zijn naar label B verduurzaamd door middel van isolatie, zonnepanelen en een hybride warmtepomp. De woningen zijn voorzien van een speciale waterstofketel van Intergas.

Deze pilot is een mooi voorbeeld van hoe de hybride route er in de praktijk uitziet, aldus Peter Cool, technisch directeur van Intergas. “Met een hybride warmtepomp bespaar je tot wel 70 of 80% op je gasverbruik. In dit project vervangt de waterstofhybride de restvraag naar gas volledig door groene waterstof. Het is dus een eindoplossing voor de verduurzaming van woningen.”

Lokaal waterstofnetwerk

Aannemer in de ondergrondse infratechniek Baas BV is eind vorig jaar begonnen met de aanleg van het lokale distributienetwerk en het Waterstof Ontvangst Station in Siddeburen. Voor de distributie van de waterstof wordt deels gebruikgemaakt van het bestaande gasnetwerk en deels is daarvoor een uitbreiding aangelegd.

Bij Eelshuis Energie, een agrarisch bedrijf in Siddeburen, wordt de groene waterstof ingevoed. Energieleverancier Essent zorgt voor de aanlevering van de waterstof. Dit vindt nu nog plaats met speciale vrachtwagens die grote waterstofcilinders vervoeren. In een volgende fase van het project is het de bedoeling om de groene waterstof ook op de boerderij te produceren met een elektrolyser, gevoed door lokale zonne- en windenergie.

Primeur waterstofcontract

Om waterstof aan bewoners te kunnen leveren, heeft Essent de eerste waterstofcontracten afgesloten. Het is daarmee de eerste energieleverancier van Nederland die groene waterstof levert aan consumenten.

Wagenborgen is één van de consumenten pilots waar Essent aan deelneemt. Maarten Moolhuysen, directeur waterstof Essent: “Voor een kleine 10-20 procent van de (met name oudere) woningen in Nederland is volledige elektrificatie of een warmtenet geen goede vervanging van het gebruik van aardgas. De stappen die we nu zetten met duurzame gassen, bieden mogelijk belangrijk perspectief voor de toekomst. We zijn dan ook heel trots dat we in deze woonwijk echt van start zijn en de mijlpaal van het daadwerkelijk ondertekenen van een contract voor de levering van waterstof hebben bereikt.”

Aardgasvrij wonen

Laura Broekhuizen (directeur-bestuurder Groninger Huis): “Meer dan ooit is het van belang om afscheid te nemen van aardgas als energiebron voor verwarming. De huidige energiecrisis maakt dit duidelijk, maar ook de gevolgen van de aardgaswinning in Groningen. Een betere provincie om dit pilotproject uit te voeren dan Groningen is er dan ook niet. In 2050 moeten ten slotte alle woningen in Nederland van het aardgas af zijn. Ik denk dat we met dit bijzondere project een veelbelovende stap zetten om daarin te slagen.”

De deelnemende organisaties zijn allemaal overtuigd van de potentie van waterstof als energiedrager en vervanger van aardgas. De partijen zien waterstof naast restwarmte, groen gas en all-electric, als alternatief voor aardgasvrij wonen. Het gezamenlijk opdoen van ervaring is hierbij dus essentieel. Dit gaat verder dan alleen de gasnetbeheerders, maar raakt ook bewoners, leveranciers van toestellen, energieleveranciers, veiligheidsregio’s, gemeenten en andere overheden.

Redactie Gawalo

Redactie Gawalo

Klimaatbeheersing 1+2

  • Profiteer van de setprijs
  • Warmtetechnieken
  • NIEUWE EDITIE: Luchtbehandeling, Ventilatie en Koeling
  • Uitgebreide kennis
  • Praktische oplossingen
Beeld: One Pony/Shutterstock.com

Vorstbeveiliging bij monoblock warmtepompen

Met de recente winterkou nog vers in het geheugen, rijst de vraag: hoe kwetsbaar zijn monoblock lucht/water-warmtepompen voor bevriezing? In tegenstelling tot split-unit warmtepompen, stroomt in een monoblock-systeem hetzelfde water door de leidingen als in de rest van de verwarmingsinstallatie. Kan dat problemen opleveren bij strenge vorst? Gawalo sprak met experts om te achterhalen hoe groot het risico is en welke maatregelen installateurs en gebruikers kunnen nemen.

Beeld: Rawpixel.com/Shutterstock

Boiler op ijzerbrandstof

Ik raak niet vaak opgewonden van 'het financieele dagblad', maar begin dit jaar lukte het toch even: van de kop 'boiler met ijzerpoeder' hing ik bijna in de gordijnen.

Beeld: Oleg Elkov/Shutterstock

Wat is de beste warmtepomp voor appartementencomplexen?

Het Duitse Fraunhofer Instituut voor Zonne-energie-systemen (ISE) test grootschalige proefopstellingen met warmtepompen in appartementengebouwen. In het project "LC R290" wordt onder meer gemeten wat een veilige bovengrens is voor de toepassing van propaan als koudemiddel en of er grote rendementsverschillen zijn tussen individuele en collectieve installaties.

Beeld: Lucky_Pics/Shutterstock

Hoogbouw met warmtepomp

Warmtepompen in flats en appartementengebouwen lijken geen voor de hand liggende combinatie, maar steeds meer architecten en bouwers nemen deze optie serieus en de markt reageert met ontwerpen die letterlijk op kleine schaal inzetbaar zijn en het beste van individueel en collectief combineren.

De prestaties en terugverdientijd van warmtepompen kunnen veel beter, als ze zorgvuldig worden geïnstalleerd, zegt Stijn Otten van HeatTransformers - beeld: Dziurek/Shutterstock.com

Nauwkeurig installeren verbetert prestaties warmtepompen

De terugverdientijd van warmtepompen kan veel korter, wanneer de installateur de warmtepomp goed installeert en monitort. Bovendien heeft de isolatiegraad van de woning nauwelijks invloed op de te behalen energiebesparingen. Dat is volgens Stijn Otten de uitkomst van het onderzoek van HeatTransformers.

Big Aquarea T-CAP M-serie warmtepompen - beeld: Panasonic

Innovatievere warmtepompen door strengere regelgeving

De ontwikkelingen in de markt voor warmtepompen gaan razendsnel, gedreven door strengere regelgeving en de behoefte aan duurzamere oplossingen. Innovaties richten zich op het gebruik van natuurlijke koudemiddelen zoals CO₂ en propaan, die een lagere Global Warming Potential (GWP) hebben en daarmee beter inspelen op milieuwetgeving. Deze trends dragen bij aan de verduurzaming van het energieverbruik in kantoren, scholen en andere commerciële gebouwen.

Testopstellingen verbeterde Vincent warmtepompen bij Itho Daalderop - beeld: Itho Daalderop

Vincent warmtepomp krijgt een vervolg

Na een jaar lang sleutelen, verbeteren en vooral heel veel testen is er licht aan het eind van de donkere tunnel waar de compacte binnenwarmtepomp Vincent in zat. Wanneer de 'soft launch' goed verloopt, komt het toestel in het tweede kwartaal 2025 weer op de markt. Gawalo sprak met Henriëtte Davids, corporate brand manager bij Itho Daalderop.

Installatiewerkzaamheden bij een renovatieproject

Seriematige productie dakwarmtepomp Nefit Bosch gestart

De Compress 5800i AWR dakwarmtepomp was al op verschillende vakbeurzen te zien. Nu is Nefit Bosch gestart met de seriematige productie. Nefit Bosch heeft bovendien goed naar geluiden uit de markt geluisterd.