De verwarmingsinstallaties in de WaterstofWijk Wagenborgen combineren een hybride warmtepomp met een op 100% waterstofgas gestookte hr-ketel van Intergas. In de komende tijd gaan nog 33 woningen over van aardgas naar waterstofgas. De huizen krijgen hun waterstof geleverd vanaf het Waterstof Ontvangst Station (WOS) bij Eelshuis Energie in Siddeburen.

Waterstofgas in bestaand gasnet

Wanneer Nederland geen aardgas meer gebruikt, heeft Enexis zijn gasnetten in de toekomst niet meer nodig voor aardgas. Er liggen in Nederland vele kilometers gasnet die geschikt zouden zijn voor hergebruik met waterstofgas. Waterstof is een veel genoemd alternatief voor aardgas. Wanneer energieleveranciers waterstofgas via het bestaande gasnet kunnen leveren, heeft waterstof de potentie het gasnet een nieuw leven te geven.

Bram Gerrist, directeur Innovatie & Ontwikkeling Enexis: “We leren hier hoe waterstof veilig te distribueren door bestaande gasleidingen. Dat doen we met lage en hoge druk om te leren hoe dat werkt voor woningen en industrie. Als het ons hier lukt, lukt het ons overal.”

Theorie in de praktijk getest

Naast vele theoretische onderzoeken laat Enexis met de pilot in Wagenborgen ook zien dat het kán. De afgelopen jaren is hard gewerkt om dit mogelijk te maken. De benodigde infrastructuur is aangelegd en de sociale huurwoningen van woonstichting Groninger Huis zijn naar label B verduurzaamd door middel van isolatie, zonnepanelen en een hybride warmtepomp. De woningen zijn voorzien van een speciale waterstofketel van Intergas.

Deze pilot is een mooi voorbeeld van hoe de hybride route er in de praktijk uitziet, aldus Peter Cool, technisch directeur van Intergas. “Met een hybride warmtepomp bespaar je tot wel 70 of 80% op je gasverbruik. In dit project vervangt de waterstofhybride de restvraag naar gas volledig door groene waterstof. Het is dus een eindoplossing voor de verduurzaming van woningen.”

Lokaal waterstofnetwerk

Aannemer in de ondergrondse infratechniek Baas BV is eind vorig jaar begonnen met de aanleg van het lokale distributienetwerk en het Waterstof Ontvangst Station in Siddeburen. Voor de distributie van de waterstof wordt deels gebruikgemaakt van het bestaande gasnetwerk en deels is daarvoor een uitbreiding aangelegd.

Bij Eelshuis Energie, een agrarisch bedrijf in Siddeburen, wordt de groene waterstof ingevoed. Energieleverancier Essent zorgt voor de aanlevering van de waterstof. Dit vindt nu nog plaats met speciale vrachtwagens die grote waterstofcilinders vervoeren. In een volgende fase van het project is het de bedoeling om de groene waterstof ook op de boerderij te produceren met een elektrolyser, gevoed door lokale zonne- en windenergie.

Primeur waterstofcontract

Om waterstof aan bewoners te kunnen leveren, heeft Essent de eerste waterstofcontracten afgesloten. Het is daarmee de eerste energieleverancier van Nederland die groene waterstof levert aan consumenten.

Wagenborgen is één van de consumenten pilots waar Essent aan deelneemt. Maarten Moolhuysen, directeur waterstof Essent: “Voor een kleine 10-20 procent van de (met name oudere) woningen in Nederland is volledige elektrificatie of een warmtenet geen goede vervanging van het gebruik van aardgas. De stappen die we nu zetten met duurzame gassen, bieden mogelijk belangrijk perspectief voor de toekomst. We zijn dan ook heel trots dat we in deze woonwijk echt van start zijn en de mijlpaal van het daadwerkelijk ondertekenen van een contract voor de levering van waterstof hebben bereikt.”

Aardgasvrij wonen

Laura Broekhuizen (directeur-bestuurder Groninger Huis): “Meer dan ooit is het van belang om afscheid te nemen van aardgas als energiebron voor verwarming. De huidige energiecrisis maakt dit duidelijk, maar ook de gevolgen van de aardgaswinning in Groningen. Een betere provincie om dit pilotproject uit te voeren dan Groningen is er dan ook niet. In 2050 moeten ten slotte alle woningen in Nederland van het aardgas af zijn. Ik denk dat we met dit bijzondere project een veelbelovende stap zetten om daarin te slagen.”

De deelnemende organisaties zijn allemaal overtuigd van de potentie van waterstof als energiedrager en vervanger van aardgas. De partijen zien waterstof naast restwarmte, groen gas en all-electric, als alternatief voor aardgasvrij wonen. Het gezamenlijk opdoen van ervaring is hierbij dus essentieel. Dit gaat verder dan alleen de gasnetbeheerders, maar raakt ook bewoners, leveranciers van toestellen, energieleveranciers, veiligheidsregio’s, gemeenten en andere overheden.