Tekst: Katja van Roosmalen

Kleine badkamers zijn al lang niet meer het domein van de sociale woningbouw. “Appartementen in de Randstad worden steeds kleiner en in het verlengde dus ook de badkamer. Daarnaast zien we ook steeds meer en-suites, een combinatie van de slaapkamer en badkamer. Deze mensen willen luxe ervaren en – als het kan – ook ruimte. Dat bereik je door te kiezen voor mooie materialen en functies slim te combineren”, zegt Sjennine ten Brinke van Villeroy & Boch.

“En, vergeet de tiny houses niet en modulaire compacte woningen voor kleine huishoudens”, vult Armand Gademan van Geberit aan. “De vraag die wij ons ook stelden was: hoe is zo’n kleine ruimte het slimst in te delen? Een van de oplossingen is om veel in de muur te integreren waardoor het oog niet afgeleid wordt.”

Douchevloer afstemmen op kleur tegels

“Mensen zoeken comfort. Eigenlijk maakt het niet uit of het een tweede badkamer is in een luxe woning of een appartement, in de badkamer wil je privacy en je kunnen bewegen in een sfeervolle ruimte”, ervaart Ten Brinke. Dat is een puzzel, erkent ze. Zeker als er maar krap twee vierkante meter beschikbaar is voor de essentiële elementen.

Een douchevloer in de kleur van de vloertegels vergroot de optische ruimte (Villeroy&Boch).

“Er moet niet alleen naar de functionaliteiten gekeken worden, installateurs moeten de optische ruimte ook vergroten. Lichte kleuren met een bescheiden glansgraad dragen bij aan een rustige uitstraling. Zoals mat wit en natuurlijke kleuren als beige, antraciet. Zowel wastafels, douchevloeren als tegels zie je steeds meer in deze tinten. Je kunt daardoor de slaap- en badkamer visueel tot een geheel maken. Zelfs de douchevloer – zoals Excello – is af te stemmen op de kleur van de tegels. Een mooi accent breng je vervolgens aan met een speciaal afvoerdeksel.”

Achter en voor de muur integreren

Een andere mogelijkheid om de betegeling in de douche helemaal door te laten lopen, is het gebruik van wandafvoer. Gademan: “Voor een wandafvoer moet je achter de wand extra ruimte creëren. Als er gebruikgemaakt wordt van voorzetwanden is dat een heel smaakvolle oplossing. Daarom zie je deze oplossing ook vaak bij renovaties.”

Een wandafvoer is een minimalistische oplossing (Geberit).

Bovendien hoeft de rest van de ruimte achter de muur niet verloren te gaan, blijkt als hij verder praat. “Er zijn nissen in te plaatsen voor de zeep- en shampooflessen en natuurlijk inbouwkramen voor de douche en wastafel.”

Begin 2020 introduceerde Geberit ONE. Deze volledig geïntegreerde oplossing voor de badkamer combineert de techniek achter en voor de tegels. Met wastafels die lijken te zweven doordat zelfs de sifon verborgen is. En een bijzondere douchewand. “Deze heeft een minimalistisch design, de gebruiker ziet alleen glas omdat de douchewand onzichtbaar in de muur bevestigd is.”

Compact of een eyecatcher?

In kleine badkamers neemt de douche vaak meer dan een derde van het oppervlak in beslag. En dat kan oplopen tot meer dan de helft van de ruimte. Een badkamer moet minimaal 80 cm breed zijn – voor badkamers met wc geldt overigens een minimale breedte-eis van 90 cm – maar vaak wordt iets ruimer aangehouden. Die extra breedte gaat ten koste van de lengte en ook van de vrije ruimte. Want om de vloer zo effectief mogelijk te benutten, kiezen de meeste bewoners ervoor om de douche van wand tot wand te laten lopen. Dat geeft ruimte bij het harenwassen, maar beperkt de bewegingsvrijheid op de wc en voor de wastafel.

Kleine wastafels zorgen voor ruimtebesparing (Villeroy&Boch)

Kleine wastafels en wastafelmeubelen kunnen dan net het verschil maken. Geberit heeft hiervoor bijvoorbeeld de iCon xs serie en Villeroy & Boch de wastafels O.novo en de luxere Memento 2.0, beide met geïntegreerde handdoekhouder. Memento is bovendien in diverse kleuren leverbaar.

“Een eyecather – waardoor het focuspunt wordt verlegd – biedt soms ook een oplossing om de badkamer optisch te vergroten. Dat gebeurt steeds vaker, merken we bijvoorbeeld door de verkoopcijfers van onze Artis. Deze tweekleurige waskom wordt opvallend goed verkocht in de kleuren zwart, grijs en poederroze. Wij denken dat mensen hiermee net even die persoonlijke touch aan hun omgeving willen geven.”

Integreren van functies

Hoe mooi je een badkamer ook wilt maken, de functionaliteit staat voorop. Daar zijn Ten Brinke en Gademan het over eens. “Mensen zoeken comfort en willen ontspannen; ongeacht het formaat van de badkamer. Ze willen rustig voor de spiegel staan”, aldus Ten Brinke.
Interessant is in dat kader het onderzoek dat Geberit een paar jaar geleden uitvoerde. Het bedrijf onderzocht hoe bewoners zich in de badkamer bewegen en hoe zij de ruimte gebruiken. Uitgangspunt was dat de spullen die het meest gebruikt worden binnen handbereik staan.

Slimme spiegels met opbergmogelijkheden: alles bij de hand (Geberit).

Dat bleken overigens nogal wat spullen te zijn. Bij een gemiddeld gezin (vader, moeder, twee kinderen) 90 producten! Shampoos, handdoeken, cosmetica, crèmes, tandenborstel en wc-rollen moeten allemaal een plaats krijgen. Bij eenpersoonshuishoudens is dit aantal overigens beduidend minder. Maar ook dan willen gebruikers bepaalde producten, zoals de tandenborstel, meteen kunnen pakken. Gademan: “De serie Acanto speelt in op de behoefte om de noodzakelijke producten dichtbij te hebben. De kasten hebben een praktische indeling en de magneetwand zorgt voor ordening van de dagelijkse benodigdheden.”

Ruimte achter de spiegel

“Vergeet daarnaast niet om de ruimte achter de spiegel te gebruiken”, vult Ten Brinke aan. “Voordat ik bij Villeroy & Boch werkte, dacht ik bij spiegelkasten nog aan 70-er jaren modellen, maar dat imago is verleden tijd. Spiegelkasten zijn niet alleen veel mooier, maar ook veel slimmer geworden. Neem de My View 14; deze is in de muur te verwerken én rijk uitgerust met een stopcontact, ledverlichting, dubbelzijdige spiegeldeuren en een praktische indeling. De Finion spiegel heeft verwarming om condensvorming tegen te gaan en als extra sfeerelement een soundsysteem.”

Slimme spiegelkast met praktische indeling (Villeroy&Boch).

Terwijl Geberit op het gebruiksgemak inspeelt door de spiegelkast te voorzien van spiegels aan de binnenzijde van de deur en een stopcontact en usb-aansluiting om bijvoorbeeld het scheerapparaat op te laden. De spiegelkast ONE is volledig te integreren in de muur.”

De slimme wc

Luxe betekent voor steeds meer mensen ook een bidet. In kleine badkamers is hier geen ruimte voor, maar douche-wc’s bieden uitkomst. Villeroy & Boch levert sinds een paar jaar ViClean en Geberit heeft zelfs meerdere douche-wc’s zoals de AquaClean Mera en Sela. “Voor alle wc’s geldt: let op de diepte van de wc”, raadt Gademan aan.

Een douche-wc combineert de functies van een wc en een bidet (Geberit)

“Daarnaast is er winst is te behalen door een compact inbouwreservoir te gebruiken. Het Sigma inbouwreservoir is bijvoorbeeld maar 8 centimeter diep. En – in het kader van minder spullen – kan je ook voor ingebouwde geurafzuiging kiezen. Zeker als de badkamer direct aan de slaapkamer grenst en in kleine appartementen is het prettig om de stank direct af te zuigen.”

Creatief denken

Tot slot merkt Gademan op: “Bij deze kleinste badkamers is het altijd puzzelen, daardoor moet je soms creatief zijn. Het wastafelmeubel naar de slaapkamer brengen kan een optie zijn. Door de diversiteit aan kleuren en afwerkingen zijn badkamermeubels tegenwoordig sfeerelementen die opgaan in het interieur.”
“Daarnaast biedt de hoogte van de badkamer soms extra ruimte”, vult Ten Brinke aan. “Er zijn tal van mogelijkheden, die ook de sfeer ten goede komen. Zoals het ophangen van kleine Finion-opbergboxen. Deze zijn leverbaar met verlichting en in diverse kleuren.”

Flashback: het lavet
Het integreren van functies in de badkamer is niet nieuw. Al in de jaren 50 werd het gedaan. Alleen was de ruimte vooral een ‘werkruimte’. Het lavet stamt uit die tijd. Soms kom je ze nog tegen; een verdiept terrazzo aanrecht met een grote ronde bak. ’s Avonds gingen de kinderen hierin in bad. Er hing vaak een glijstang voor de douche boven voor de volwassenen. En overdag plaatste de huisvrouw de spoel erin en diende het lavet als wasmachine. De luxe versies hadden zelfs een sparing in het ‘aanrecht’ voor de centrifuge.