Dat vraagt Stroomversnelling zich af. Deze organisatie – die voortkomt uit woningcorporaties en bouwers – organiseerde daarom een discussiebijeenkomst met banken, verenigingen van eigenaren, gemeenten en adviseurs; met welke financiële constructies zijn deze appartementen betaalbaar te renoveren naar nul-op-de-meter?

Gezond binnenklimaat

Tijdens de zogenoemde werksessie ’30-jarige financiering gezocht voor renovatie naar Nul op de Meter door VvE´s’ schoven in totaal dertig belanghebbenden aan. Samen zochten ze naar een financiële oplossing voor VvE´s om hun appartementen betaalbaar te renoveren naar moderne, comfortabele woningen met een gezond binnenklimaat in een mooi complex waarbij evenveel energie wordt opgewekt als de woning en de bewoners verbruiken, ofwel: nul-op-de-meter (nom-woning, red.).

Grootschalige renovatie

In haar verslag van de bijeenkomst schrijft Stroomversnelling: “In Nederland zijn binnen nu en een aantal jaar meer dan een half miljoen appartementen aan grootschalige renovatie toe door de matige tot slechte staat van onderhoud waarin ze verkeren. De appartementen zijn voor het overgrote deel particulier eigendom, soms gaat het om gemengd bezit wat betekent dat een aantal appartementen van een woningcorporatie of private investeerder is. De opgave om hiervoor een geschikte langjarige financieringsconstructie te vinden blijkt echter om uiteenlopende redenen niet gemakkelijk.”

Niet goed gespaard

Een van de problemen is dat de VvE’s niet genoeg gespaard hebben voor grootschalige renovatie. “Daar staat tegenover dat doorgaan op de oude voet, steeds kleine reparaties doen, financieel onrendabel is. Eigenaars, die hiervan niet doordrongen zijn, zijn op de langere termijn veel duurder uit. Het is voordeliger om nu grootschalig te renoveren en daarmee flink op energielasten te besparen. Bijkomend voordeel is dat men na de nul-op-de-meter-renovatie een zo goed als nieuw gebouw heeft dat weer jaren mee kan, in waarde toeneemt en daarmee beter is voor de verkoopbaarheid van de appartementen.”

Onvoldoende renovatieconcepten

Uit de discussie blijkt dat er behalve onvoldoende langjarige financieringsoplossingen, ook onvoldoende renovatieconcepten zijn vanuit de bouwers, installateurs en/of toeleveranciers voor VvE’s die naar nul-op-de-meter willen renoveren. “De prijzen per appartement liggen nu nog rond de 55.000 euro per woning. De kwaliteit en garantie voor de beloofde energieprestaties en de garanties op goed onderhoud zijn nog onvoldoende gewaarborgd.”

Pilotprojecten in Apeldoorn

Tijdens de bijeenkomst voelde men de urgentie en de noodzaak tot de financiering van pilotprojecten. Zo werkt de gemeente Apeldoorn graag mee aan een pilot. Theo van Es van de gemeente Apeldoorn: “We hebben een regeling voor collectieve investeringen met een looptijd van 15 jaar. Maar de regeling biedt ruimte voor bijvoorbeeld een pilotproject. Wij onderzoeken daarom nu aan of we voor één of twee pilotprojecten een langjarige laagrentende lening voor 25 jaar kunnen verstrekken.”

Rol van de overheid

Kees van Berg van de Rabobank wenst een andere rol van de overheid: “De overheid moet zich niet bezighouden met het optuigen van financieringsconstructies om een gebrek aan businesscases op te vangen, maar zich richten op het naleven van bestaande wetgeving en kerncompetenties zoals voorlichting, geen slapende VvE’s, goede MJOPs, vernieuwing reglementen, schaalvergroting, begeleiding en dergelijken.”

Financieren van een retrofit

Dorine Putman-Devilee van de ASN Bank ziet vooral uitdagingen in kredietwaardigheid: “De banken kunnen binnen de huidige manier van beoordelen niet altijd de benodigde gelden voor de retrofit financieren. De lange looptijd van de lening, het ontbreken van hypothecair onderpand en onzekerheid over de juridische afdwingbaarheid van de betalingen zijn hierbij de traditionele obstakels. De naar voren gehaalde energiekosten en onderhoudskosten kunnen nu niet volledig meegenomen worden in de beoordeling van de kredietwaardigheid.”

Betaalbaar renovatieaanbod

Stroomversnelling schrijft dat de ‘stakeholders’ de komende tijd samen twee verschillende financieringsoplossingen verkennen. Eén waarbij een VvE via een waarborgfonds wordt gefinancierd. Daarnaast wordt een 30-jarige lening via het Nationaal Energie Bespaarfonds (NEF) onderzocht. “Echter, om voor financiering in aanmerking te komen moet de basis goed zijn. Een goede basis betekent een financieel gezonde VvE en een kwalitatief goed en betaalbaar renovatieaanbod.”