De initiatiefnemers van het TKI-project OSKAR (organisch keukenafval via riool) hebben onderzocht of toepassing van een voedselrestenvermaler in een woning mogelijk is. Daarbij hebben ze verschillende aspecten bekeken. Ze keken naar technische vereisten (gericht op de binnenhuisriolering), governance (wat kan er volgens de Nederlandse wetgeving) en duurzaamheid (vergelijk met inzamelen GF via andere routes). Het aspect gebruikersgemak is niet meegenomen.
Inzameling keukenafval via afvalwater
Gemeenten streven in het kader van de circulaire economie naar nuttig hergebruik van de afvalstromen. Ze proberen daarbij ook keukenafval (groente-fruitafval of GF-afval) zo duurzaam mogelijk te verwerken. In wijken met hoogbouw is dit vrijwel onmogelijk, omdat GF niet apart wordt ingezameld.
De onderzoekers van het project OSKAR zien daarom kansen voor inzameling van keukenafval via het afvalwater. Ze concluderen dat er technisch gezien geen belemmering bestaat om voedselrestenvermalers toe te passen. En voor hoogbouw is inzameling van GF met deze techniek de oplossing met de laagste milieu-impact.
Nieuwe waterketen
Voor een efficiëntere terugwinning van grondstoffen uit afvalwater, moeten de concentraties van grondstoffen omhoog. Dit kan door meer organisch afval toe te voegen, en minder water. De onderzoekers spreken hierbij van de “nieuwe waterketen”: via een voedselrestenvermaler komt GF in het riool terecht. Samen met het geconcentreerde huishoudelijke toiletwater (zwart water) wordt dit vergist in een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI).
Onderzoek binnenhuisriolering
De onderzoekers willen nagaan of de huidige binnenhuisriolering de afvoer van GF via een vermaler aankan. Uiteraard mag dit afval niet voor verstopping of voor andere ongewenste randverschijnselen en belemmeringen zorgen, zoals corrosie en/of betonrot door H2S of een toename in de methaanemissie. Er is wel literatuur over de effecten van GF op de riolering en RZWI. Maar onderzoek naar de binnenhuisriolering bleef achter, aldus de initiatiefnemers van het project OSKAR.
Proefopstelling met voedselrestenvermaler
In project OSKAR is een opstelling gebouwd met een voedselrestenvermaler, een gootsteen en verschillende configuraties van binnenhuisriolering (variatie in afschot, lengte, diameter, bochten, horizontale en verticale buizen), en een groot aantal verschillende soorten (gemengd) voedsel.
Randvoorwaarden technische installatie
De laboratoriumexperimenten laten zien dat er geen technische belemmering bestaat om voedselrestenvermalers toe te passen. De belangrijkste randvoorwaarden zijn het hanteren van voldoende afschot en het volgen van de bestaande ontwerprichtlijnen bij de installatie. Wel stellen de onderzoekers voor om dit met een pilotstudie in de praktijk en op lange termijn te bevestigen.
Verbod op vermalers
In de huidige regelgeving is de afvoer van GF via een vermaler echter nog verboden. Dat is meteen het grootste bezwaar tegen de inzameling van keukenafval via afvalwater. Voedselrestenvermalers leggen “een aanvullende last op het riool”, zo zegt de overheid. Dat komt omdat ze mogelijk meer verstoppingen veroorzaken. Bovendien levert de verwerking van het effluent bij RWZI’s meer emissies op.
Proefproject alternatieve afvalinzameling
De onderzoekers stellen daarom voor om een proefproject te starten. In de huidige wetgeving kunnen gemeenten namelijk een vrijstelling krijgen in bepaalde gebieden om alternatieve manieren van afvalinzameling te introduceren. Voor vermalers houdt dit wel in dat het afvalwater apart moet worden verwerkt, buiten de RWZI om. De onderzoekers hopen met het project aan te tonen dat de verrijkte afvalstroom uit de vermaler geen extra belasting voor de RWZI vormt. Dat zou een extra argument opleveren om het huidige beleid aan te passen.
Onderzoeksrapport en presentatie
Meer over dit onderzoek is te lezen in het Engelstalige rapport ‘The impact of Food Waste Disposers on the indoor sewer system’ (KWR RAPPORT – KWR 2020.079) op de website van KWR.
Op het online TVVL Nationaal Congres Sanitaire Technieken 2021 op 7 juni 2021 presenteert Julian Muñoz Sierra (KWR) samen met Mirjam Blokker (KWR) de resultaten van dit TKI-onderzoeksproject naar keukenafvalvermalers in hoogbouw.
